Renklerin insan psikolojisi üzerinde etkileri uzun yıllardır biliniyor ve bu etkiler reklamcılık, dekorasyon gibi alanlarda aktif olarak kullanılıyor. Renkler hakkında daha az söz edilen bir konu ise renklerin insan fizyolojisine etkisi. Belirli renkler, özellikle de belirli renklerdeki ışıklar insan fizyolojisini önemli şekilde etkiliyor. Bu etkiyi sağlık için kullanmak ise elbette mümkün.
Renkleri Fizyolojimizi Nasıl Etkiliyor?
Hipotalamus insan beyninde yer alan; açık, uyku, kan basıncı gibi önemli işlevlere yön veren bir bölgedir. Hipofiz bezini uyarır ve metabolizmayı dengeler. Renklerin insan fizyolojisine etkisi ise büyük ölçüde hipotalamus aracılığı ile gerçekleşiyor. Göz retinasında bulunan ve görüntü oluşumuna katkısı bulunmayan bazı hücrelerin ışığa tepki vererek doğrudan hipotalamusa sinyal gönderdiği biliyor. Renklerin insan fizyolojisini etkilemesinden, işte bu hücreler sorumlu tutuluyor.
Mavi Renk Sağlığa Nasıl Etki Ediyor?
Mavi: Yatmadan önce telefon ekranına bakmanın uyku kalitesini olumsuz etkilediğini duydunuz mu? Uyumakta güçlük çeken kişilere genellikle gece geç saatlerde ekranlardan uzak durmaları tavsiye edilir. Öyle ki piyasaya son zamanlarda çıkan telefonlarda “mavi ışık” filtresi bulunmaktadır. Bunun nedeni mavi / yeşil gibi kısa dalga boyuna sahip ışıkların, uyku hormonu olarak da bilinen melatonin salgısını baskılayıcı etkisidir. Rahatça uykuya dalmak ve kaliteli bir uyku sürmek için yatmadan önce mavi ya da yeşil ışığa maruz kalmaktan kaçınmak gerekiyor. Elbette sağlıklı bir hayat için kaliteli uyku şart.
Mavinin kalp atış hızını ve kan basıncı azaltıcı etkisi olduğu da biliniyor. Yapılan araştırmalar bu etkinin hafif bir etki olduğunu ortaya koysa da mavi ışık yüksek nabız ve hipertansiyon tedavisinde işe yarıyor.
Kırmızı Renk Sağlığa Nasıl Etki Ediyor?
2015 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre kırmızı ışığın kalp atış hızını arttırıcı bir etkisi bulunuyor. Düşük nabız gibi sağlık sorunlarında yardımcı olan kırmızı rengin kandaki hemoglobin seviyesini de arttırıyor. Bu sayede kansızlık gibi sorunların hafifletilmesinde kullanılıyor. Adrenalini arttırıcı etkisi dolayısıyla panik atak gibi sağlık sorunlarında ise kaçınılması gereken renklerin başında geliyor.
Sarı Sağlığa Nasıl Etki Ediyor?
Henüz renklerin insan fizyolojisine etkilerinin bilimsel olarak anlaşılmadığı eski çağlarda bile kromoterapi adı verilen renk ile tedavi yöntemi, pek çok hastalığın tedavisinde kullanılmıştır. Günümüzde dünyanın pek çok yerinde modern sağlık kuruluşları tarafından sağlanan kromoterapi uygulamalarında sarı ışık sindirim sistemi problemlerini çözmek için kullanılmaktadır. Sarı, başta hazımsızlık ve kabızlık olmak üzere sindirim sistemi sorunlarını gidermekte; karaciğer ve böbrek sağlığını destekleyici bir etki yaratmaktadır.
Yeşil Renk Sağlığa Nasıl Etki Ediyor?
Yeşil rengin sinir sistemi ve hücreler üzerinde onarıcı bir etkisi vardır. Kas, deri ve kemik oluşumunu destekler, iyileşme ve kanser ile mücadelede yardımcı olur. Ameliyat sonrasında veya iltihaplı bir hastalığı takip eden iyileşme sürecinde yeşilin gücünden yararlanmak mümkündür. Yeşil renk ışığın aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi de bulunmaktadır.